Iedereen kent wel iemand die asbest in zijn of haar huis of schuurtje heeft. Ook heeft vrijwel iedereen wel eens gehoord van de schadelijke effecten voor de gezondheid van dit soort materiaal. Maar wat is het precies en waarom werd het zoveel toegepast vroeger? In deze blogpost geven we meer informatie over het materiaal en de effecten voor de gezondheid.
Wat is asbest?
Het is in feite een verzamelnaam voor mineralen uit de natuur welke zijn opgebouwd uit microscopisch kleine vezels. Deze zijn zo fijn dat ze zelfs met het blote oog niet waar te nemen zijn. Het is dus een natuurlijk product en wordt gewonnen in onder andere Zuid-Amerika, Rusland en Canada. Er zijn twee soorten: (1) de spiraalvormige en (2) de rechtvormige. Wanneer asbest verwerkt is tot materiaal is de soort niet meer te herleiden.
De natuurlijke stoffen worden al eeuwen gebruikt voor allerlei verschillende doeleinden. Zo had Karel de Grote er een tafelkleed van en werd het gebruikt in de Eerste Wereldoorlog als filtermateriaal voor gasmaskers. Na 1945 is asbest voornamelijk gebruikt in gebouwen, woningen en installaties. Het materiaal heeft een aantal bijzonder nuttige eigenschappen, het is sterk, slijtvast, isolerend, brandwerend en bovendien relatief goedkoop. Asbest kan gebruikt worden voor cement (vooral dakbedekking als golfplaten en dakleien), remmen in auto’s, vloerbedekkingen, elektrische isolatie en verharding van buitenwegen.
Vervuiling door asbest
Op dit moment is de concentratie van asbestvezels in de buitenlucht zo’n 20 tot 40 vezels per m³. In de jaren tachtig lagen deze concentraties om en nabij de 100 tot 1000 vezels per m³ met zelfs uitschieters tot tienduizenden vezels per m³. Dit noemt men asbestvervuiling. De voornaamste bronnen van deze asbestvervuiling waren brand en sloop van gebouwen waarin asbest verwerkt was. Ook het verkeer vormt een grote oorzaak van de vervuiling. Deze asbestvervuiling heeft ernstige gevolgen voor de gezondheid.
Effecten voor de gezondheid?
Laat ik vooropstellen dat asbest in gebonden toestand geen gevaar voor de gezondheid vormt. Het gevaar ontstaat wanneer de asbestvezels los komen en in de luchtwegen terecht komen. Deze asbestvezels veroorzaken verschillende ziekten:
- asbestose;
- asbestpleuritis;
- longkanker;
- mesothelioom;
- pleuraverdikking.
Het verraderlijke van de asbestziekten is dat het zich pas na enkele tientallen jaren openbaart. Asbestziekten zijn tegen de tijd dat het zich openbaart nauwelijks nog te genezen. Jaarlijks overlijden er zo’n 1600 mensen aan asbestziekten. Het verkrijgen van een dergelijke ziekte hangt af van de hoeveelheid ingeademde asbestvezels.
Heeft u een asbest dak?
Op dit moment is er een asbestregelgeving in Nederland. Deze verbiedt het om asbest(houdende) producten te bewerken, verwerken of in voorraad te houden. De afgelopen tien jaren is de regelgeving op asbest strenger geworden. In 2015 is besloten dat daken met asbest per 2024 verboden moeten zijn. Dit betekent dat woningeigenaren die een asbestdak hebben dit voor 2024 moeten laten verwijderen.
Een woningeigenaar staat voor 2024 in principe vrij om te beslissen over het wel of niet verwijderen voor asbesthoudend materiaal. Indien het verwijderd wordt, moet de woningeigenaar zich houden aan de regels die door het “Asbest-verwijderingsbesluit” houden. Voordat u het materiaal laat verwijderen moet dit gemeld worden bij de gemeente en moet er een asbestinventarisatierapport overlegd worden. Het is gevaarlijk om asbest te verwijderen zonder aan de verwijderingsvoorschriften te houden. Hier staan overigens ook hoge boetes op.
jake
Ik heb nooit echt geweten wat asbest was, alleen dat mensen er kanker van kunnen krijgen en dat sommige mensen schadevergoedingen krijgen als ze asbest in hun huis vinden.
Jeroen
Goedemiddag Jake,
Goed om te horen dat deze blog je iets meer informatie over asbest heeft gegeven! Mocht je nog onbeantwoorde vragen hebben over asbest of andere woning-gerelateerde onderwerpen hoor ik dat graag. 🙂
– Jeroen